Tour d’Europe: Tussen oorsprong en ontwikkeling – Victor Sonna
Tijdens Anoniem ZomerExpo 2011 toonde de Kameroense kunstenaar Victor Sonna een opmerkelijk werk. De sculptuur met de titel I Love [My] Land, is samengesteld uit fietsonderdelen, die een grote, driedimensionale plattegrond van Nederland vormen. In het hart is het woord LOVE uitgespaard.
De kunstenaar licht toe:
‘De aarde verbindt vroegere, huidige en toekomstige generaties. Wanneer behoort een persoon tot een natie? Wat betekent identiteit? In Kameroen geboren en wonen in Nederland: mijn verleden en heden hebben een permanente dialoog. Het zijn is een proces van worden. I Love [My] Land is een uitdrukking van mijn eigen integratieproces om een Nederlander te worden, een proces dat nooit zal worden voltooid. Dit beeld heeft letterlijk twee kanten: gezien vanuit het perspectief van een insider (d.w.z. het Nederlands) lijkt dit werk een iconische weergave van Nederland vanwege het gebruik van fietszadels, maar tegelijkertijd verwijst de recycling-esthetiek naar mijn Afrikaanse roots. Vanuit het oogpunt van een immigrant of een outsider is dit werk een herinnering aan culturele verschillen en tegenstellingen. Voor mij is de realiteit een strijd tussen het vasthouden aan de oorsprong, en een voortdurende ontwikkeling.’
Curator van de tussenruimte
Sindsdien heeft Sonna’s carrière niet stilgestaan. In zijn werk blijft hij op een ogenschijnlijk nonchalante manier de Afrikaanse cultuur met de Nederlandse verbinden, waarbij hij het onderwerp identiteit vaak op licht humoristische wijze centraal stelt. Zoals Nobody gives a Shit about Rietveld in Mali, met als enige ̶ droge – toelichting: ‘It means “field of reed”’.
Victor Sonna, Nobody gives a Shit about Rietveld in Mali
Sonna ziet zichzelf daarbij als ‘curator van de tussenruimte’, geraakt als hij is door hetgeen zich afspeelt tussen de dingen. Steeds moet hij zichzelf opnieuw uitvinden tussen Kameroen en Nederland. De spanning die dat oproept, vormt de inspiratie voor zijn werk.
Kunstfietsen
In zijn Art Hommage Bicycles geeft Sonna een typisch Hollands fenomeen, de fiets, opnieuw vorm. De kunstobjecten ̶ waarop je echt kunt rijden ̶ zijn een letterlijke upcycling van fietsonderdelen, die herinnert aan de manier waarop de kunstenaar in zijn jeugd uit oude blikjes nieuw speelgoed creëerde. In de vormen van deze nieuwe fietsen visualiseert Sonna de fietsbeweging zelf:
‘Met een fiets wordt de mens een optimist. Hij moet zijn eigen aandrijving leveren. Uiteindelijk zal onze samenleving niet alleen worden gedefinieerd door wat we creëren, maar door wat we weigeren te vernietigen. Al rijdend op mijn fiets trek ik lijnen door de stad. Deze lijnen zijn niet recht of hoekig. Evenzo bewegen mensen op hun unieke manier, zowel fysiek als mentaal. De beweging zelf, die meanderende lijn, biedt ons vaak helemaal geen soepel ritje. We zijn in toenemende mate geneigd om schade, gaten en obstakels in ons leven te vermijden. Maar is het juist mijn bedoeling om deze ‘fouten’ of ‘mislukkingen’ in mijn werk te laten, zowel structureel als formeel.’
Grondleggers
De Art Hommage Bicycles heten zo, omdat Sonna ze heeft opgedragen wereldwijd bekende schilderijen van moderne Europese kunstenaars: Guernica (Pablo Picasso’s Guernica), Ceci n’est pas une bicyclette (René Magritte’s Le Trahison des Images, 1928-29), The Persistence of Memory (Salvador Dalí’s La persistencia de la memoria, 1931), La Danse (Henri Matisse’s La Danse, 1910), Boogie Woogie (Piet Mondriaans Victory Boogie Woogie, 1944) en Ipsum (‘Zelf’, verwijst naar Jheronimus Bosch’ Hooiwagen). De wonderlijke vervormingen van de fietsen, evenals de bobbelige corrosielaag die Sonna erop aanbracht, adresseren deze grondleggers van de moderne kunst ‘met al hun vervormende, meanderende, briljante brouwsels.’
Victor Sonna, Art Homage Bicycles
Kijk verder op www.victorsonna.com